ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္တဲ့ေနရာမွာ

h1 { font-family:"Masterpiece Uni Sans",Yunghkio,Myanmar3; }
Federalism_Hla_Saw
ဒီတပတ္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းအစီအစဥ္မွာ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္တဲ့ေနရာမွာ လက္နက္ကိုင္ တိုက္ေနတဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြ၊ အင္အားစုေတြ၊ တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ပါ ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ယဥ္ေက်းမႈတရပ္ ထူေထာင္ရမွာျဖစ္တယ္။ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ သေဘာထား ႀကီးမႈေတြနဲ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေတြ လိုအပ္တယ္လို႔ ရခုိင္အမ်ဳိးသားပါတီရဲ ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဦးလွေစာ က ေျပာဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းက အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဦးဦးလွေစာ ကို VOA ရန္ကုန္ရံုးတာဝန္ခံ ေဒၚခင္စိုးဝင္း က ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားပါတယ္။ ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ မဂၤလာပါ ဆရာ။ က်မတို႔ VOA အေမရိကန္အသံကို တကူတက အခ်ိန္မရတဲ့ၾကားက ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခြင့္ ေပးတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးအမ်ားႀကီးတင္ပါတယ္ရွင့္။ ဦးဦးလွေစာ ။ ။ မဂၤလာပါ။ က်ေနာ္ကလည္း ေျပာခြင့္ရတဲ့အတြက္ အမ်ားႀကီးဝမ္းသာပါတယ္။ ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ေရြးေကာက္ပြဲလည္း အႏိုင္ရၾကၿပီ။ NLD အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကလည္း ဦးေဆာင္ေတာ့မယ္။ ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းက် သြားၾကေတာ့မယ္ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုႀကီး ထူေထာင္ၾကမယ္ဆိုတာကို ဘယ္ေလာက္အထိမ်ား အလားအလာ ရွိပါလဲ။ ဦးဦးလွေစာ ။ ။ က်ေနာ္က ဒါကို Concept အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ က်ေနာ္ နားလည္တဲ့ Concept က ဖယ္ဒရယ္ဆိုတာ Concept တခုပဲ။ Process တခုကို တည္ေထာင္သလိုပဲ က်ေနာ္တို႔ သြားရမွာ။ ဒီမိုကေရစီလဲ ဒီလိုပဲ။ က်ေနာ္တို႔ ဗမာျပည္မွာၾကေတာ့ ဒီမိုကေရစီ ရရွိေရးဆုိၿပီး၊ ဒီမုိကေရစီ ရၿပီဆိုရင္ Solid တခုလို ရသလို ထင္ေနတယ္။ ဒါက Practice တခုေပါ့။ Practice က အဆင့္ဆင့္ သြားရမယ္။ ဗမာျပည္ႀကီးကို တည္ေဆာက္ရမွာလဲ တကယ့္ State building, Nation building သြားတဲ့အခါမွာလဲ ဖယ္ဒရယ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ Institution ေတြကို က်ေနာ္တို႔ တည္ေဆာက္ရမယ္။ တည္ေဆာက္ရမယ့္အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ ညိွႏိႈင္းရမယ့္အပိုင္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ေနာက္တခုက ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုထဲမွာဆိုရင္လဲ တခ်ဳိ ႔က Formally ေပါ့။ Format အတိုင္းဆိုရင္ ဖယ္ဒရယ္ ျဖစ္တယ္ေပါ့ အဆင့္ဆင့္။ ဒါေပမဲ့ ဖယ္ဒရယ္ မျဖစ္ဘူးဆိုတဲ့ ေျပာလို႔ရတဲ့အခ်က္ေတြလဲ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို NLD ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရက ဘယ္ေလာက္အထိ စိတ္ေရာကိုယ္ပါ လိုက္လိုက္ေလ်ာေလ်ာ ျပင္မလဲ။ ျပင္ဖို႔ ႀကိဳးစားမလဲ။ ျပင္ဖို႔အတြက္ သူတုိ႔မွာ Power အျပည့္ရွိသလားဆိုတာ တခုရွိတယ္။ ေနာက္တခုက ဖယ္ဒရယ္ကို ျပင္မယ္ဆုိ၊ ဖယ္ဒရယ္ျဖစ္ဖို႔ တည္ေဆာက္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ တိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြ၊ တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ သေဘာထား၊ တုိင္းရင္းသားအခြင့္အေရးေတြ ေတာင္းဆိုေနတဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ ႔ သေဘာထားကိုလဲ အကုန္လံုး ညိွႏိႈင္းဖို႔ လိုမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီဟာႀကီးက က်ေနာ္ထင္တယ္ အခ်ိန္တိုတုိအတြင္းမွာေတာ့ ဒီဟာႀကီးက ေအာင္ျမင္ဖို႔အလားအလာ မရွိပါဘူး။ ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ အခု တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညႊတ္ေရး၊ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရးေတြ ေျပာေနၾကတဲ့အထဲမွာပဲ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာလဲ မၿငိမ္းမခ်မ္း အသံေလးေတြ ၾကားေနရတာ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ AA ရခိုင္တပ္မေတာ္ဆိုၿပီး စုစည္းၿပီးေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးအသြင္ ျဖစ္ေနတာေပါ့။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဆရာ ဘယ္လို သေဘာရပါလဲ။ ဟိုတေလာက ၾကားလိုက္ရတာေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္အစိုးရကေန ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြက ၾကားဝင္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေစ့စပ္ေဆြးေႏြးဖို႔ဆိုၿပီး ေမတၱာရပ္ခံတာ ၾကားရပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဆရာ့သေဘာထားေလး သိပါရေစရွင့္။ ဦးဦးလွေစာ ။ ။ က်ေနာ္အေနနဲ႔ကေတာ့ သူတုိ႔ကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ ေတာင္းဆိုဖို႔အတြက္ ေသနတ္ဆိုတာကို Tokin တခုအေနနဲ႔ ကိုင္ၿပီးေတာ့ လက္နက္ကိိုင္ေတာ္လွန္ေရး လုပ္ေနရတယ္။ ဒါေပမဲ့ လမ္းေၾကာင္းကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး ေတြ႔ဆံုပြဲလမ္းေၾကာင္းပဲ။ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လို သြားၾကမလဲ။ ေလာေလာဆယ္ လက္နက္ကိုင္ရင္လဲကိုင္ထားေပါ့။ Political dialogue form ေတြကို ဝင္လာရမယ္။ အဲဒီေတာ့ AA အေနနဲ႔လဲ သူ႔ရခိုင္အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားဆိုၿပီး ေတာင္းဆိုတယ္၊ တုိက္ပြဲဝင္တယ္။ ေနာက္ KIA လဲ ေတာင္းတယ္။ ကခ်င္၊ ကရင္ KNU ဆိုရင္ တစံုတရာ နားလည္မႈရၿပီ။ ေဆြးေႏြးမႈထဲ ဝင္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီလူေတြ အကုန္လံုးပါမွ အေျဖရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ညိွႏိႈင္းသြားမယ္ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ AA အဲဒီလို လက္နက္ကိုင္ၿပီး တုိက္ေနတာကို က်ေနာ္တုိ႔က မွားတယ္လို႔ေတာ့ မေျပာလိုဘူး။ သူတုိ႔ကလဲ သူတို႔လမ္းေၾကာင္းတခုကို ေရြးတာပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔က ဒီ Democratic Process ထဲက တစံုတရာ ရႏုိင္မယ္။ အခုဆိုရင္ နည္းနည္းပါးပါး ပြင့္လင္းလာမႈေတြ ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ နည္းနည္းေလး Progress ေတာ့ ျဖစ္တယ္။ ေႏွးေႏွးေကြးေကြး Progress နဲ႔ သြားေနတယ္လို႔ ထင္တယ္။ အဲဒီေတာ့သူတုိ႔လဲ သူတုိ႔လမ္းေၾကာင္းနဲ႔သြားပါ။ က်ေနာ္တို႔ကလဲ Democratic Platform နဲ႔ သြားမယ္။ အဲဒီလို သေဘာမ်ဳိးပါ။ ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္အစိုးရက ရခုိင္အမ်ဳိးသားပါတီကလဲ အမ်ားစု ႏိုင္ထားတယ္ဆိုေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရ ဖြဲ႔စည္းေရးမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တေယာက္ေရြးဖို႔ အဲဒါလဲ နည္းနည္းေလး Controversial ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ၾကားေနရတယ္။ အဲဒါလဲ စစ္တပ္ကလဲ သူတုိ႔စစ္တပ္က လူကိုပဲ ထားေစခ်င္တယ္။ သူကိုလဲ လူႀကိဳက္မ်ားတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာေနၾကတယ္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ကလဲ သူတုိ႔ အစိုးရျဖစ္လာတဲ့အခါမွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က လူကိုပဲ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္နဲ႔ ခန္႔မယ္ေပါ့။ ဦးဦးလွေစာတို႔ ပါတီအေနနဲ႔ သေဘာထားေလး သိပါရေစရွင့္။ ဦးဦးလွေစာ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ပုဒ္မ (၂၆၁) ကို က်ေနာ္တုိ႔ မႀကိဳက္ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ ဖြဲ႔စည္းပံု ေျပာင္းလဲေရးမွာလဲ အဲဒါကို ျပင္ခဲ့တယ္။ အဲဒီေတာ့ အဲဒါကို လံုးဝဖယ္သင့္ပါတယ္။ ဇယား (၂) တို႔၊ ဇယား (၁၀၁-၁၀၂-၁၀၅) တို႔ ဆိုတာလဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒီဟာကို ပယ္ရံုနဲ႔ ဖယ္ဒရယ္ မျဖစ္ေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒါကို ျပင္လုိက္တယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ ဖယ္ဒရယ္စနစ္တခုကို သြားတယ္လို႔ က်ေနာ္ ျမင္တယ္။ ဒီဟာေလးမွာ အဖုအထစ္ ျဖစ္ေနတာ မေကာင္းဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ (၂၆၁) ကို ျပင္ဖုိ႔ဆိုတာ တပ္မေတာ္ဘက္ကကို လိုက္လိုက္ေလ်ာေလ်ာ မရွိခဲ့တဲ့အတြက္ (၂၆၁) က ကန္႔လန္႔ကန္႔လန္႔ႀကီး ပါလာတယ္။ အဲဒီေတာ့ NLD က အခု စကားေျပာတဲ့အခါမွာလဲ (၂၆၁) ကိုပဲ ကိုင္ၿပီးေျပာလာတယ္။ သူတုိ႔လဲ ျပင္ခ်င္တဲ့ဆႏၵ ရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ (၂၆၁) ကိုင္ၿပီး ေျပာလာတယ္ဆိုေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေတာ့ စိတ္မေကာင္းဘူး။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တျပည္နယ္အတိုင္း ျပင္သင့္တာေတြကိုေတာ့ ျပင္ရမွာပဲ။ ဒါေပမဲ့ တခ်ဳိ ႔အေရးႀကီးတဲ့ ျပႆနာ အႀကီးအက်ယ္ ျပႆနာေတြ ရွိတယ္။ ဥပမာ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာျပည္ ႏုိင္ငံေရးမွာ တပ္မေတာ္ရဲ ႔ အခန္းက႑တို႔၊ ကာလံုအဖြဲ႔တို႔ ဘာတို႔ဆိုတာလဲ။ ဒီဟာတုိ႔ကလဲ တပ္မေတာ္ဘက္ကလဲ အေသဆုပ္ကိုင္ထားမယ္ေပါ့။ ဒါေတြကေတာ့ ေရရွည္မွာ သြားရမယ္။ 25% ဆိုရင္ အရင္တုန္းက အဲဒီ 25% နဲ႔ ႏုိင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ Model က အင္ဒိုနီးရွားမွာလည္း လုပ္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ Gradually တျဖည္းျဖည္းေလွ်ာ့ၿပီး အခုဆိုရင္ လံုးဝကင္းသြားၿပီ။ အဲဒီေတာ့ ဒီဟာေတြက အရွိန္ယူၿပီး သြားရမယ္။ ညိွႏိႈင္းၿပီး သြားရမယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္ကလဲ သေဘာထားႀကီးႀကီးနဲ႔ ယံုယံုၾကည္ၾကည္ သေဘာထားႀကီးႀကီးနဲ႔ သြားဖို႔လိုမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အဓိကေတာ့ Political Dialogue Culture ပိုင္းမွာ ထြန္းကားေစတဲ့ NLD နဲ႔ တပ္မေတာ္ၾကားထဲမွာလဲ ညိွႏိႈင္းပါ။ ေဆြးေႏြးပါ။ က်ေနာ္တို႔ အခုဆိုရင္ လက္နက္ကိုင္ၿပီး တိုက္ေနၾကတဲ့ KNU နဲ႔ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေတြလဲ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးလို႔ အေျဖထြက္ၿပီ။ တခ်ဳိ ႔လဲ သံသယ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ ႔ကလဲ ေကာင္းတယ္လို႔ ျမင္တယ္။ ဒါကေတာ့ ရွိမွာေပါ့။ ဒါကို သမုိင္းအဆံုးအျဖတ္ ေပးပါလိမ့္မယ္။ NLD နဲ႔ တိုင္းရင္းသားပါတီေလးေတြလဲ ေဆြးေႏြးပါ။ Democratic Culture ျဖစ္တဲ့ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာလဲ ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာလဲ အဲဒီလို ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး ေဆြးေႏြးတာေတြ ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုတာလဲ ျမန္မာႏုိင္ငံႀကီးတခုလံုးရဲ ႔ အေနာက္ဘက္တံခါး ျဖစ္ေနတာေပါ့။ အေနာက္ဘက္တံခါးဆိုေတာ့ လံုၿခံဳေရးက အလြန္အေရးႀကီးတယ္။ နယ္စပ္ေဒသ လံုၿခံဳမႈက အလြန္အေရးႀကီးတယ္ဆိုေတာ့ စစ္တပ္ရဲ ႔ အခန္းက႑က ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အင္မတန္မွ အေရးႀကီးတယ္လို႔ သေဘာထားၾကတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လဲ လူေတြက ေျပာေနၾကတာ ရခိုင္ျပည္နယ္ လံုၿခံဳဖို႔အတြက္ကို လံုၿခံဳေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ရွိရင္ စစ္တပ္ရဲ ႔ အခန္းက႑ကလဲ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ေျပာေနၾကတာ။ အဲဒီေတာ့ စစ္တပ္ရဲ ႔ အခန္းက႑ကို ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ေလွ်ာ့ခ်လို႔ မရေသးဘူးဆိုတဲ့ သေဘာကို ေျပာေနတဲ့ ပံုစံမ်ဳိး ျဖစ္ေနတာေပါ့ရွင့္။ အဲဒါကို ဘယ္လို သေဘာရပါလဲ။ ဦးဦးလွေစာ ။ ။ စစ္တပ္ရဲ ႔ အခန္းက႑ဟာ ဗမာျပည္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ေတာ္ေတာ္ေလး အေရးႀကီးပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဘယ္ ဒီမိုကရက္တစ္အစိုးရပဲျဖစ္ျဖစ္ က်ေနာ္တုိ႔ ရခိုင္ျပည္မွာ ဥပမာ Communal Violence တျခားၿခိမ္းေျခာက္မႈတို႔ ဘာတုိ႔ညာတုိ႔ ေပၚလာလို႔ရွိရင္ စစ္တပ္ကတခုခု သေဘာထား မၾကည္ဘူး။ အစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္နဲ႔ၾကားထဲမွာ Trust မရွိဘူး။ Understanding မရွိဘူးဆိုရင္ ရခိုင္ျပည္ရဲ ႔ တည္ၿငိမ္မႈဟာ အၿမဲတမ္း ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က ရခိုင္ျပည္မွာ စစ္တပ္ကို အေရးႀကီးတာ မဟုတ္ဘူး။ စစ္တပ္ရဲ ႔ အခန္းက႑နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြရဲ ႔ အခန္းက႑က ညိွႏိုႈင္းၿပီး သြားမယ္ဆိုရင္ လိုခ်င္ပါတယ္။ ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ အခု ရခိုင္ျပည္နယ္အေၾကာင္း ေျပာမယ္ဆိုလုိ႔ရွိရင္ ႏိုင္ငံတကာမွာ အၿမဲတမ္း ေပၚလာတဲ့ ျပႆနာကေတာ့ ဒီမွာေတာ့ ဘဂၤလီလို႔ ေခၚၾကတယ္။ ႏုိင္ငံတကာကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚၾကတာေပါ့။ အဲဒီ လူမ်ဳိးစုေတြ၊ လူနည္းစုလို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ သူတို႔ရဲ ႔အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရခိုင္အမ်ဳိးသားပါတီရဲ ႔ သေဘာထား ရပ္တည္ခ်က္ေလး သိပါရေစရွင့္။ ဦးဦးလွေစာ ။ ။ က်ေနာ္ကေတာ့ ထင္ပါတယ္။ အခု အဲဒီ ျပႆနာက နည္းနည္းေလး ၿငိမ္ေနတာ Normal နီးပါးကို ေရာက္ေနၿပီ။ သမိုင္းပညာရွင္ေတြ၊ တပ္မေတာ္ဘက္ကလဲ ကာခ်ဳပ္တို႔က ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာလာတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာက ဘယ္လိုမွ လက္ခံႏိုင္စရာအေၾကာင္း မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ မူစလင္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က သူတုိ႔ရဲ ႔ ရသင့္ရထိုက္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးကိုေတာ့ ေပးရမယ္။ ေနာက္ ဒီအထဲမွာ ခိုးဝင္လာတဲ့၊ တရားမဝင္တဲ့ဟာေတြကို တရားဥပေဒအေၾကာင္းအရ Rules of Law အေနနဲ႔ သြားရမယ္ဆိုတဲ့အပိုင္းကို လက္ခံၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့အပိုင္းမွာေတာ့ တြန္႔ဆုတ္တြန္႔ဆုတ္ ျဖစ္ေနတဲ့ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ အဲဒါပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဒီ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရကို ဗမာျပည္သမုိင္းမွာလဲ မရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေမ့ပစ္လိုက္ပါေတာ့။ ခင္မ်ားတို႔ ေမ့လိုက္ေတာ့လို႔ ေျပာပါတယ္။ ေမ့လိုက္မွ ဒီ Community ေတြ တကယ့္ကို စစ္မွန္တဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြျဖစ္ေအာင္ ဗမာ့ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ယဥ္ပါးေအာင္၊ ရခိုင့္ယဥ္ေက်းမႈ သိေအာင္။ ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်းျဖစ္ေအာင္၊ ေခတ္ပညာတက္ေအာင္၊ Develop ျဖစ္ေအာင္ ခင္မ်ားတို႔ အဲဒါပဲ စဥ္းစား။ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အိပ္မက္ကိုေတာ့ ေဖ်ာက္လိုက္ပါေတာ့။ အဲဒီေတာ့ အခုေတာ့ ၿငိမ္ေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရသစ္ တက္လာတဲ့အခါၾကေတာ့ အျပင္မွာရွိေနတဲ့ Exile Muslims ေတြက ဘယ္လို စခန္းသြားမယ္ဆိုတာ က်ေနာ္ မသိဘူး။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္တုိ႔ စိုးရိမ္တာက အခုက ႏုိင္ငံတကာမွာဆိုလဲ ဘယ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီမိုကေရစီကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီးေတာ့ Islamization က နည္းနည္းေလး စိုးရိမ္စရာ ရွိေနေလေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က အဲဒါေလးေတြ ခ်ိတ္မိၿပီးေတာ့ တခုခု ရခိုင္မွာ ျဖစ္မွာကို စိုးရိမ္တယ္။ ဒီလို လံုၿခံဳေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာလို႔ရွိရင္ေတာ့ ရခိုင္ရဲ ႔ အေနအထားက စိုးရိမ္စရာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ စစ္တပ္က အုပ္ခ်ဳပ္တာကို ဆိုလိုတာ မဟုတ္ဘူး။ တပ္မေတာ္နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔၊ တပ္မေတာ္နဲ႔ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ NLD ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ပါတီပဲျဖစ္ျဖစ္ နားလည္မႈ၊ ယံုၾကည္မႈ ရွိမယ္ဆိုရင္ ရခိုင္ျပည္ကို တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ေလး ထိန္းထားႏုိင္ရင္ ေကာင္းပါတယ္။ ႏို႔မို႔ရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ရခိုင္ျပည္ အေနအထား ပ်က္သြားရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ ႔ Democratic Process လဲ အထိအပါးေတြ ေပၚလာႏုိင္မွာကို စိုးရိမ္လို႔ပါ။ ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ေနာက္တခု ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာရမယ္ဆိုရင္ အလုပ္အကိုင္ ရွားပါးတဲ့ ျပႆနာ။ ဒီေန႔ ရင္ဆိုင္ေနရတာ ဘာေတြလဲဆိုေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူငယ္ေတြ မရွိသေလာက္ ရွားပါးသြားပါၿပီ။ လူေတြ အမ်ားစုက မေလးရွားႏုိင္ငံ၊ ထုိင္းႏုိင္ငံထြက္ လုပ္ၾကမယ္။ ဒါတင္မကဘူး ျပည္တြင္းမွာပဲ တျခားေနရာေတြမွာ သြားလုပ္တဲ့လူေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ ႔မွာေတာင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရခိုင္လူငယ္ေတြ အလုပ္လုပ္ၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြ၊ အမ်ဳိးသားေတြ။ အဲဒီလိုပဲ ဖားကန္႔မွာဆိုရင္ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ ရခိုင္လူငယ္ေတြ အလုပ္လုပ္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ သူတုိ႔ေတြရဲ ႔ ျပႆနာေတြ ဖားကန္႔မွာ ေရမေဆးေက်ာက္ လုပ္ရင္နဲ႔ အသက္ေတြ ဆံုးရႈံးၾကတယ္။ မူးယစ္ေဆးဝါးေတြ စြဲၾကတယ္။ သူတုိ႔ေတြ ကိုယ့္ေဒသ ကုိယ္ျပန္လာႏိုင္ေအာင္ မဟာဗ်ဴဟာတရပ္ေတာ့ ခ်ၿပီးေတာ့ လုပ္ရလိမ့္မယ္လို႔ က်မ သံုးသပ္မိပါတယ္။ အလုပ္အကိုင္ေတြ ဖန္တီးၿပီးေတာ့။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အလုပ္အကိုင္ ဖန္တီးေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဆရာတို႔ပါတီရဲ ႔ မူဝါဒေလး သိပါရေစရွင့္။ ဦးဦးလွေစာ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္မွာ အလုပ္အကိုင္ ဖန္တီးတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔က ရခိုင္တျပည္လံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိေရးဆိုတာစၿပီး RNDP စေထာင္ကတည္းက က်ေနာ္တို႔ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ (၅) ႏွစ္နီးပါးသာ လုပ္ပါတယ္။ ဒီဟာက မေအာင္ျမင္ဘူး။ နည္းနည္းပါးပါးရတာ ရွိတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေက်းလက္ေတာရြာအႏံွ လွ်ပ္စစ္မီး ရမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔မွာ အေသးစားစက္မႈလုပ္ငန္းေလးေတြကအစ ေကာင္းလာမယ္ဆိုရင္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြ ေပၚလာမယ္။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္တို႔ စက္မႈဇုန္ေတြကို အမ်ားႀကီး ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ (၅) ႏွစ္နီးပါးသာ ကုန္သြားတယ္ က်ေနာ္တို႔ အင္မတန္ ျပႆနာမ်ားတဲ့ အျငင္းပြားဖြယ္ျဖစ္တဲ့ ေက်ာက္ျဖဴမွာပဲ တဝဲလယ္လယ္နဲ႔ ျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ အင္မတန္ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ ေဖာ္လို႔ရတဲ့ ပု႑ာကၽြန္းစက္မႈဇုန္ႀကီးက အခုထက္ထိေတာ့ ဘာမွမေတြ႔ဘူး။ ကြင္းျပင္က်ယ္ႀကီးနဲ႔ ေဝ့လယ္ေဝ့လယ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က ရခုိင္ျပည္မွာ လွ်ပ္စစ္မီး အျပည့္အဝ ရရွိေရး။ လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိေရးဆိုတာလဲ အခုနေျပာသလို အဆင့္ဆင့္ဆိုတာလဲ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဖယ္ဒရယ္မူထဲမွာပါတဲ့ Resource Sharing ဆိုတာနဲ႔ ျပန္ၿပီးဆက္လာပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီမွာ စက္မႈဇုန္ေတြ ေပၚလာေရး၊ ရခိုင္ျပည္နယ္တျပည္လံုး မီးရရွိေရးဆိုတာကို က်ေနာ္တုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ (၅) ႏွစ္အတြင္းမွာ အားစရာ မျမင္ခဲ့ဘူး။ ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ အဲဒီေတာ့ EIDI အဖြဲ႔ဝင္ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအေနနဲ႔ သဘာဝသယံဇာတေတြ Transparency ျဖစ္ရမယ္။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိရမယ္။ တာဝန္ခံ တာဝန္သိမႈေတြ အကုန္လံုးပါတာေပါ့။ အခုေလာေလာဆယ္မွာ သဘာဝေရနံသိုက္ႀကီး ရွိေနတဲ့ ရခိုင္ကမ္းလြန္ေဒသကေန ထြက္တဲ့ သဘာဝေရနံသိုက္ႀကီးက ကမာၻနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ နာမည္လဲ ႀကီးပါတယ္။ ေဒၚလာသန္းနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ ရတယ္ဆိုၿပီးေတာ့လဲ အသံေတြက ထြက္ေနၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္သူေတြ တျပားမွ မခံစားရတဲ့ အေျခအေနမွာ ျဖစ္ေနတာေပါ့။ ဦးဦးလွေစာ ။ ။ အခုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုမႈေပၚမွာ ရခိုင္ေတြ ေတာင္းဆိုတာ Fair ျဖစ္ပါတယ္။ မွ်တပါတယ္ဆိုတာကို ဗမာျပည္သူအမ်ားစုကလည္း ကိုုယ္ခ်င္စာေပးၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဒီအတိုင္းပဲ လက္ရွိ အာဏာရွိတဲ့ သူေတြဘက္ကေတာ့ နည္းနည္း ဒီအေပၚမွာေတာ့ လက္ေတြ႔က်က် တံု႔ျပန္မႈေတြ အင္မတန္အားနည္းတာေပါ့။ ျပည္သူေတြကေတာ့ တုိင္းရင္းသားျပည္သူေတြကေတာ့ ျမင္လာပါၿပီ။ အထူးသျဖင့္ ဗမာျပည္သူေတြ ပိုၿပီး၊ ဗမာေတြက ပိုသိလာလို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဘာပဲေျပာေျပာ ဒီ Process မွာ ဝမ္းသာတယ္။ ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ရခိုင္အမ်ဳိးသားပါတီအတြင္းမွာ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း အေျခအေနပိုင္းေလးေပါ့။ သေဘာထား ကြဲလြဲတာေလးေတြ ၾကားေနရပါတယ္။ ဒါကလဲ သေဘာထားကြဲတယ္ဆိုတာလဲ ဒီမိုကေရစီမွာေတာ့ သေဘာထား ကြဲလြဲခြင့္ ရွိပါတယ္။ အမ်ဳိးသားရင့္ၾကားေစ့ေရးေလး ေျပာတဲ့ေနရာမွာ ANP နဲ႔ ALD ပါတီၾကားမွာ ေခါင္းေဆာင္အခ်င္းခ်င္း ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး အေျခအေန၊ ဘယ္လို ရွိပါလဲ။ ဦးဦးလွေစာ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ အၿမဲတမ္း ႀကိဳးစားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ပါတီကလဲ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီဆိုေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ပါတီ Institutional အေနနဲ႔ ခိုင္ခိုင္မာမာ မရွိပါဘူး။ Very loose ပါပဲ ေလ်ာ့ေလ်ာ့ရဲရဲ ပါပဲ။ ဒီၾကားထဲမွာလဲ Fictions ေတြေတာ့ ရွိတာ မွန္ပါတယ္။ Fiction ေတြ လာတဲ့လမ္းေၾကာင္းေတြက မတူၾကဘူးဆိုေတာ့ Fictions ေတြ ရွိၾကတယ္။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္တို႔ အဓိကႀကံဳတဲ့ အခက္အခဲတခု (၅) နွစ္ အေတြ႔အႀကံဳကို ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ပါတီေထာင္လိုက္တဲ့အခါမွာ လႊတ္ေတာ္ထဲကို ေရာက္သြားတဲ့လူနဲ႔ ပါတီထဲမွာ က်န္ခဲ့တဲ့လူၾကားမွာ ပဋိပကၡနည္းနည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒါကို က်ေနာ္တုိ႔ Check and Balance လိုေပါ့ လႊတ္ေတာ္ နဲ႔ အစိုးရ Check and Balance လုပ္သလို။ ပါတီတခုရဲ ႔ လႊတ္ေတာ္ထဲကို ေရာက္သြားတဲ့လူနဲ႔ လႊတ္ေတာ္မေရာက္ဘဲ ပါတီတည္ေဆာက္ေရး လူေတြၾကားထဲမွာ Check and Balance နဲ႔ မလုပ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ပါတီဟာ တခါတခါ ဒယိမ္းဒယိုင္ ျဖစ္သြားတာရွိတယ္။ အဲဒါေတြကို က်ေနာ္တို႔ ညိွဖို႔ႀကိဳးစားပါတယ္။ အခု အရင္တုန္းက ျဖစ္ခဲ့တာေတြကို သံုးသပ္ၿပီးေတာ့ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳစားဖို႔။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ထဲမွာဆိုလဲ၊ တုိင္းရင္းသားထဲမွာဆိုလဲ က်ေနာ္တို႔ပဲ ရွိတယ္။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္ ႀကံဳတုန္းေျပာခ်င္တာက တိုင္းရင္းသားေတြ အကုန္လံုးစုၿပီးေတာ့ လုပ္ထားတဲ့ NPF ရွိပါတယ္။ အဲဒါကလဲ က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္ေတြကပဲ အမ်ားအမ်ားႏိုင္တဲ့ ပါတီတခုျဖစ္ေနေတာ့ က်ေနာ္တို႔က NPF ကတဆင့္ Federation ကုိသြားဖို႔ဆိုတဲ့ လမ္းေၾကာင္းတခု ရွိတဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တုိ႔ပါတီက ခိုင္မာဖို႔ လုိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အခိုင္မာဆံုးျဖစ္ေအာင္လို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ဒါက သဘာဝလို႔ပဲ ျမင္ပါတယ္။ ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ေက်းဇူးအမ်ားႀကီး တင္ပါတယ္ ဆရာ။
Previous
Next Post »
0 Komentar